فواید خواب کافی برای سالمندان | میزان خواب کافی سالمند
با افزایش سن روند خواب افراد دچار تغییراتی می شود و چون خواب به عنوان یک بازآفرین انرژی نقش مهمی در سلامت ایفا می کند، توجه و اهمیت به خواب سالمندان باید به درستی بررسی شود. برای آشنایی بیشتر با میزان خواب کافی برای سالمندان و دلایل اهمیت خواب سالمندان با ما همراه باشید.
اهمیت خواب کافی برای سالمندان؛ چرا خواب سالمند مهم است؟
خواب فارغ از سن یک مکانیزم حیاتی برای بدن است که توانایی بازیابی انرژی و درمان بدن را در خود نهفته دارد. از فواید خواب کافی برای سالمندان می توان به موارد زیر اشاره کرد.
خواب کافی به مغز، قلب و ریه کمک می کند تا در این مدت که بدن در حال استراحت است خود را بازیابی کرده و برای روز بعد آماده و سرحال باشد. به همین جهت، خواب کافی برای سالمندان اهمیت ویژه ای دارد و ذهن را بازیابی می کند.
· افزایش هوشیاری در ساعات بیداری اهمیت خواب کافی برای سالمندان را نشان می دهد.
· حافظه و دامنه توجه را تقویت می کند.
· کمک می کند مصرف قرص در سالمندان کاهش پیدا کند.
· داشتن خواب کافی برای سالمندان علائم افسردگی در آن ها را کاهش می دهد.
· استرس و خشم را کاهش می دهد.
· احتمال از دست دادن هوشیاری و افتادن را در سالمندان کاهش می دهد.
· اشتهای آن ها را افزایش می دهد.
· کمک می کند سبک زندگی سالم و شادی را تجربه کنند.
علل رایج بی خوابی در سالمندان
شاخص ترین علت بی خوابی در سالمندان کاهش سطح متابولیسم بدن است که هورمونی است که الگوی خواب ما را تنظیم می کند. در این شرایط، کاهش متابولیسم بدن به همراه دردهای ناشی از بیماری های زمینه ای ممکن است فرد مسن را بی خواب کند یا اجازه ندهد که او در ساعتی دلش می خواهد به رختخواب رفته و به راحتی بخوابد.
از دیگر عوامل بی خوابی در سالمندان می توان به دیابت، آسم، آلزایمر، پوکی استخوان، دل درد و مانند آن اشاره کرد. همه این موارد تاثیر منفی بر کیفیت خواب سالمندان می گذارد و در کنار بی خوابی، احتمال رفتن به دستشویی نیز بیشتر شده و ممکن است کاملا زندگی آن ها را مختل کند. از دیگر عوامل موثر بر بی خوابی در سالمندان می توان به موارد زیر اشاره کرد.
- مصرف نوشیدنی های کافئین دار بعد از ظهر (مثل چای یا قهوه)
· خوردن وعده سنگین قبل از خواب
· استفاده از موبایل یا تلویزیون قبل از خواب که دارای نور مصنوعی هستند.
· اضطراب یا افسردگی (که در سالمندان شایع تر است)
نکات مهم در رابطه با ساعت خواب سالمندان
با افزایش سن، الگوی خواب تغییر می کند و بسیاری از سالمندان از کم خوابی، بیدار شدن های مکرر در شب یا خواب سبک رنج می برند. به همین جهت، کیفیت و زمان بندی خواب سالمندان اهمیت ویژه ای دارد. بهترین ساعت خواب سالمندان بین 9 تا 10 شب است. چرا که بدن سالمند زودتر از افراد معمولی و جوان تر خسته می شود و خوابیدن در ساعات ابتدایی شب با ساعت بیولوژیکی بدن هماهنگ تر است. برای بیدار شدن نیز بهتر است سالمند بین 5:30 دقیقه صبح تا ساعت 7 صبح از خواب بیدار شوند. برای تنظیم خواب سالمندان بهتر است نکات زیر را مد نظر قرار دهید.
- چرت زدن بیش از ۲۰ تا ۳۰ دقیقه در طول روز باعث اختلال در خواب شبانه می شود. اگر سالمند نیاز به استراحت دارد، بهتر است قبل از عصر چرت بزند.
- قرار گرفتن در معرض نور طبیعی صبحگاهی به تنظیم ساعت بدن کمک می کند و کیفیت خواب شبانه را افزایش می دهد.
- پیاده روی، تمرینات سبک یوگا یا حرکات کششی باعث بهبود کیفیت خواب شبانه در سالمندان می شود.
تاثیر خواب کافی در سالمندان آلزایمری چگونه است؟
در واقع، می توان گفت که خواب همان شارژر انسانی است که می تواند عملکرد بدن را در طول روز بهبود بخشیده و مغز را در شرایط خوبی قرار دهد. تاثیر خواب کافی بر سالمندان مبتلا به آلزایمر حال آن ها را بهتر می کند. به این شکل که خواب کافی در سالمندان آلزایمری می تواند کمک کند که در طول روز کمتر حس سردرگمی کنند و انرژی بیشتری در طول روز داشته باشند. از دیگر تاثیرات خواب کافی در سالمندان آلزایمری می توان به موارد زیر اشاره کرد.
پاک سازی مغز: در طول خواب عمیق، مغز فرصت دارد پروتئین های زائد مثل آمیلوئید بتا را دفع کند. تجمع این پروتئین ها یکی از عوامل اصلی پیشرفت آلزایمر است. خواب کافی باعث پاک سازی بهتر مغز می شود.
· بهبود عملکرد شناختی: کم خوابی در سالمندان با کاهش حافظه، تمرکز و تصمیم گیری همراه است. خواب منظم و باکیفیت می تواند تا حدی از افت عملکرد شناختی جلوگیری کند یا آن را کاهش دهد.
· تنظیم ساعت زیستی: بسیاری از سالمندان آلزایمری دچار اختلالات خواب مانند بیداری شبانه، خواب روزانه و سردرگمی زمان می شوند. داشتن برنامه منظم خواب به تنظیم ساعت زیستی آنها کمک می کند.
· کاهش مصرف داروی آرام بخش: با بهبود کیفیت خواب به صورت طبیعی، ممکن است نیاز به استفاده از داروهای خواب آور یا آرام بخش در این بیماران کمتر شود، که این موضوع از بروز عوارض جانبی دارویی نیز جلوگیری می کند.
· کاهش اضطراب: بی خوابی میتواند موجب تحریک پذیری، اضطراب و پرخاشگری در بیماران شود. خواب کافی این دگرگونی ها را در سالمند کاهش داده و محیط آرام تری برای بیمار و اطرافیان فراهم می کند. به همین جهت، اهمیت خواب سالمندان موضوع قابل توجهی در زمینه سلامت آن ها است.
راهکارهایی برای افزایش کیفیت خواب سالمندان
خواب کافی برای سالمندان سیستم ایمنی و حافظه آن ها را تقویت می کند. به همین جهت، توجه به راهکارهایی برای افزایش کیفیت خواب سالمندان می تواند زندگی خوبی را برای آن ها رقم بزند. این نکته قابل توجه است که اهمیت خواب سالمندان به قدری مهم است که می تواند سلامتی روحی و جسمانی آن ها را در طول روز تامین کند.
سعی کنید یک روتین روزانه منظم برای فرد سالمند در نظر بگیرید تا فعالیت های بدنی و اجتماعی داشته باشد.
· به کیفیت فضای اتاق خواب آن ها توجه کنید. اتاق خواب سالمند بهتر است ساکت، تاریک و خنک باشد. بنابراین، هر چه منجر به ایجاد نویز یا ورود نور می شود را حذف کنید.
· توجه به تغذیه سالمند تاثیر مستقیمی بر کیفیت خواب او دارد. بنابراین، مواد غذایی را در رژیم او بگنجانید که غنی از پروتئین با تریپتوفان باشد. تریپتوفان در گوشت سفید، لبنیات و خشکبار به وفور یافت می شود.
· میزان ملاتونین در بدن سالمند باید به حد بهینه برسد تا خواب خوبی در شب داشته باشد. می توانید این میزان ملاتونین را از طریق نور خورشید تامین کنید.
· برنامه خواب منظم و بیدار شدن به موقع به داشتن خواب کافی برای سالمندان کمک می کند.
· سعی کنید استفاده از محرک هایی همچون شکر، کافئین و الکل را در وعده های سالمندان به حداقل برسانید تا خواب خوبی را تجربه کنند.
· قبل از خواب از روش های درمانی و آرامش بخش مانند یوگا قبل از خواب، دوش گرفتن و کتاب خواندن کمک بگیرید.
سوالات متداول
1. زمان به خواب رفتن سالمندان چقدر باید طول بکشد؟
سالمند به صورت نرمال در کمتر از 30 دقیقه باید به خواب برود و اگر از این زمان فراتر رفت، نشان می دهد که با مشکل بی خوابی روبرو است.
2. سالمندان در روز چند ساعت خواب نیاز دارند؟
سالمندان 65 سال به بالا بین 7 تا 8 ساعت نیاز دارند. بیشتر و یا کمتر از این مقدار میتواند نشانی از وجود یک اختلال باشد که باید پیگیری شود.
